Viêm màng não là gì, nguyên nhân và triệu chứng của bệnh

Viêm màng não có thể ảnh hưởng đến bất kỳ đối tượng nào ở mọi lứa tuổi. Tuy nhiên căn bệnh này thường gặp nhất ở trẻ nhỏ, trẻ sơ sinh, thanh thiếu niên. Hãy cùng VIETFFP tìm hiểu các thông tin cơ bản xoay quanh căn bệnh này.

Viêm màng não là gì?

Màng não đảm nhận nhiệm vụ bảo vệ bao bọc xung quanh não và tủy sống. Viêm màng não là tình trạng nhiễm trùng màng não thường do vi khuẩn HIB, mô cầu, phế cầu… gây nên. Ngoài ra, tình trạng này còn có thể do vi rút, nấm, ký sinh… Bệnh có thể gây biến chứng nặng hoặc tử vong nếu không được điều trị sớm.

Nguyên nhân gây bệnh

Viêm màng não do HIB

Bệnh do vi khuẩn Hemophilus influenzae týp B (HIB) gây nên. Vi khuẩn HIB thường gặp ở mũi, họng và có thể lây truyền từ người này sang người khác do hắt hơi và ho.

Vi khuẩn HIB có thể lây lan qua đồ chơi dùng chung hoặc các đồ vật của trẻ. Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ dưới 5 tuổi, trong đó trẻ từ 6 tháng đến 2 tuổi là đối tượng dễ có nguy cơ mắc bệnh cao nhất.

Viêm màng não do mô cầu

Não mô cầu có tên khoa học là Neisseria meningitidis. Đối tượng mắc viêm màng não do mô cầu không chỉ giới hạn ở trẻ em mà còn có thể xuất hiện cả ở người lớn. Bệnh xuất hiện quanh năm nhưng dễ lây lan trong thời tiết xuân hè.

Bênh lây qua đường hô hấp và có thể lây nhiễm qua tiếp xúc với vật dụng cá nhân bị nhiễm vi khuẩn từ bệnh phẩm của bệnh nhân. Bệnh có tỷ lệ tử vong cao nếu không được phát hiện sớm. Và thường để lại di chứng về thần kinh.

Viêm màng não do phế cầu

Bệnh do vi khuẩn phế cầu Streptococcus pneumoniae gây nên. Bệnh phổ biến nhất ở người lớn và trẻ em trên 6 tuổi. Những người có nguy cơ mắc cao là người bị viêm tai giữa, viêm xoang, bệnh nhân đái tháo đường, sau chấn thương so não…

Triệu chứng bệnh

Viêm màng não do HIB

Triệu chứng ban đầu: là trẻ bị sốt li bì, sổ mũi, ho… Trẻ thường quấy khóc, nôn. Một số trẻ có thể có kèm tiêu chảy. Bệnh tiến triển nhanh, sau 1 – 2 ngày, nếu không kịp điều trị kịp thời, trẻ sẽ hôn mê, co giật.

Bệnh thường để lại di chứng rất nặng nề về thần kinh, làm trẻ bị điếc, trí tuệ sa sút, mất khả năng học tập hoặc gặp khó khăn khi vận động… Người bệnh có thể mang vi khuẩn HIB mà không xuất hiện dấu hiệu, triệu chứng của bệnh nên virus HIB dễ phát tán ra cộng đồng.

Ngay khi thấy trẻ ó một vài triệu chứng như sốt, đau đầu, nôn, bỏ ăn,… người lớn cần khẩn trương đưa trẻ đến cơ sở y tế để kiểm tra.

Viêm màng não do mô cầu

Sau khi vi khuẩn não mô cầu xâm nhiễm vào cơ thể, thời gian ủ bệnh sẽ từ 5-7 ngày, người bệnh có triệu chứng sốt cao, đau đầu, buồn nôn, cổ cứng, có thể bị co giật, có ban xuất huyết như chấm hồng hoặc mụn nước… Sau 1-2 ngày nếu không điều trị kịp thời, bệnh nhân có thể bị hôn mê, thậm chí xảy ra sốc dễ gây tử vong.

Viêm màng não do phế cầu

Người bệnh có triệu chứng sốt cao liên tục, nhức đầu, đau mỏi cơ khớp, tụt huyết áp, nước tiểu ít. So với viêm màng não do mô cầu thì người bị ít nổi ban trên da hơn, nhưng để di chứng nặng nề hơn.

Cách ngăn ngừa bệnh

Viêm màng não do HIB

Nếu được điều trị sớm sẽ hạn chế tối đa các di chứng. Biện pháp ngừa bệnh tốt nhất là tiêm vaccin HIB cho trẻ. Trẻ dưới 1 tuổi cần được phòng bệnh do HIB bằng tiêm vaccin phối hợp. Phòng 5 bệnh gồm: Bạch hầu, uốn ván, ho gà, viêm gan B và HIB vào tháng thứ 2, thứ 3 và thứ 4.

Ngoài biện pháp tiêm vaccin để phòng bệnh. Các gia đình có trẻ nhỏ cần tăng cường vệ sinh. Và làm sạch môi trường sống để bảo vệ trẻ.

Viêm màng não do mô cầu

Bệnh do vi khuẩn gây ra, vì vậy việc sử dụng thuốc điều trị phải do chỉ định của bác sĩ. Bệnh có thể phòng ngừa bằng vaccin phòng viêm màng não mô cầu.

Hiện nay, ở nước ta đã có vaccin phòng viêm màng não do mô cầu tuýp A và C. Vaccin phòng bệnh này sẽ được chỉ định tiêm cho trẻ từ 2 tuổi trở lên và cho người lớn có nguy cơ bị bệnh cao. Như những người đang sống trong vùng có dịch xảy ra hoặc những người đi du lịch tới các vùng đang có dịch.

Do bệnh dễ gây thành dịch nhất là trong các trường mầm non, nhà trẻ, gia đình, khu phố,… Nên biện pháp phòng bệnh cần có là: đảm bảo vệ sinh môi trường sạch sẽ, cách ly người bệnh.

Viêm màng não do phế cầu

Hiện nay, đã có vắc-xin có thể giúp phòng ngừa bệnh. Khi thấy người bệnh có các biểu hiện của viêm màng não do phế cầu. Cần đưa bệnh nhân đến ngay hệ thống cơ sở y tế uy tín để khám và điều trị.